Fysiotherapie tijdens de palliatieve en terminale fase

Oncologiefysiotherapie kan je hierbij helpen

Fysiotherapie tijdens de palliatieve en terminale fase van kanker

Als je in de palliatieve of terminale fase van kanker zit zou je er in eerste instantie niet meteen aan denken, maar ook dan kan een oncologiefysiotherapeut wat voor jou betekenen. De oncologiefysiotherapeut is in de palliatieve en terminale fase vaak meer inzetbaar dan wordt gedacht. Voordat in wordt gegaan op wat een oncologiefysiotherapeut in deze fase voor iemand kan betekenen, wordt eerst in gegaan op wat de palliatieve en terminale fase precies inhoudt.

Wat is de palliatieve fase?

Als je niet meer kunt genezen, richt de medische behandeling zich op het remmen van de ziekte en het verminderden van klachten. Dit heet de palliatieve fase. De palliatieve fase kan weken, maanden of zelfs jaren duren. Hoewel genezing helaas niet meer mogelijk is, kan de ziekte wel onder controle gebracht en gehouden worden en worden symptomen zo goed mogelijk bestreden, met als doel het verlengen van het leven met een zo goed mogelijke kwaliteit van leven.

Wat is de terminale fase?

Naarmate de palliatieve fase vordert, richt de behandeling zich steeds meer op de klachten die je door de ziekte hebt, in plaats van de ziekte zelf. Je komt dan in de laatste fase van je leven. Dit heet de terminale fase. In de terminale fase wordt duidelijk dat het levenseinde nadert. Een heftig moment, waarbij iemand afscheid moet nemen van zijn naasten en van het leven. In deze periode staat het comfort centraal en proberen zorgverleners er voor te zorgen dat je zo min mogelijk lijdt en je leven goed kunt afronden.

Wil je weten van de oncologiefysiotherapeut voor jou zou kunnen betekenen? Neem contact met ons op.

Palliatieve zorg bij kanker

De zorg in de laatste levensfase noemen we ook wel ‘palliatieve zorg’. Palliatieve zorg is zorg vanaf het moment dat je hoort dat je niet meer beter wordt. Deze zorg heeft als doel om iemand met kanker een zo hoog mogelijk kwaliteit van leven te geven en klachten te verlichten en hiermee het leven draaglijker en comfortabeler te maken door lijden te voorkomen of te verlichten. Er is zorg voor degene die ziek is, maar zorg voor naasten is ook een onderdeel van de palliatieve zorg. Daarbij hoort ook nazorg na het overlijden van een dierbare.

Terminale zorg is een onderdeel in de palliatieve fase. Dit is de laatste fase van het voorbereiden op het sterven. De palliatieve zorg gaat over in de terminale zorg als de levensverwachting medisch gezien maximaal drie maanden is.

We kunnen 4 fasen onderscheiden in de palliatieve zorg (zie de afbeelding hierboven):

  1. Ziektegerichte palliatie: de ziekte wordt behandeld zonder dat genezing mogelijk is.
  2. Symptoomgerichte palliatie: het verlichten en onder controle houden van symptomen.
  3. Palliatie in de stervensfase: de kwaliteit van leven gaat over in kwaliteit van sterven.
  4. Nazorg: de nazorg voor naasten na het overlijden van hun dierbare.

Fase 1 en 2 gebeuren vaak tegelijk en lopen geleidelijk in elkaar over. In de 3e fase verschuift de aandacht van kwaliteit van leven naar kwaliteit van sterven, dit zijn vaak de laatste dagen voor het overlijden. De nazorg voor naasten is daarbij het laatste onderdeel van de palliatieve zorg. Naasten hebben ruimte en tijd nodig om het overlijden van hun dierbare te verwerken en hebben daarbij ook soms behoefte aan ondersteuning.

Goede zorg in deze laatste levensfase is belangrijk. Uit onderzoek is gebleken dat als patiënten met kanker palliatieve zorg op een goede manier krijgen:

  • Ze minder last hebben van klachten en problemen;
  • Ze een betere kwaliteit van leven ervaren;
  • Ze minder vaak (plotseling) naar het ziekenhuis hoeven;
  • Ze vaak langer leven;
  • Ze vaker overlijden op de plek van voorkeur;
  • En dat de naasten het overlijden op deze manier beter kunnen verwerken.

Ben jij ongeneeslijk ziek door kanker en benieuwd naar wat fysiotherapie voor jou kan betekenen?

Oncologiefysiotherapie tijdens de palliatieve en/of terminale fase

Oncologische fysiotherapie kan een belangrijk onderdeel vormen van de palliatieve zorg. De oncologiefysiotherapeut kan ondersteunen bij verschillende hulpvragen. Daarbij kun je denken aan hulpvragen op het gebied van:

  • Het dagelijkse functioneren;
  • Het verlichten en omgaan met symptomen zoals oedeem, pijn, benauwdheid of angst;
  • Het behouden van kracht, conditie en vitaliteit;
  • Comfort, bijvoorbeeld het vinden van een comfortabele houding.
  • Ondersteunen van mantelzorgers door bijvoorbeeld het aanleren van ergonomische technieken om transfers te ondersteunen.

In de palliatieve fase staat de kwaliteit van leven en de wens van de patiënt centraal. Deze wens kan voor iedere patiënt anders zijn en daarop zal de behandeling aangepast worden. De oncologiefysiotherapeut kan helpen met zo lang mogelijk een actief leven te leiden.

In de terminale fase staat het comfort van de patiënt centraal. De oncologiefysiotherapeut kan helpen met het vinden van een comfortabele houding. Ademhalingsoefeningen kunnen verlichting geven bij benauwdheid en ontspanningsoefeningen kunnen helpen de pijn en angst te verminderen.

Naomi van Els - Weerts

Praktijk Fysiotherapie Zeeland staat voor je klaar!

Fysiotherapie kan veel bieden tijdens de palliatieve of terminale fase. Naomi is binnen onze praktijk gespecialiseerd in oncologiefysiotherapie. Wil je weten wat de oncologiefysiotherapeut voor je kan betekenen, dan kun je contact opnemen met onze praktijk.