Omgaan met chronische pijn

Ook deze pijn is echt

Pijn waar je mee moet leren leven

Ja, dat is makkelijk gezegd: leren leven met die pijn. Dat is het enige wat er tegen je gezegd wordt. Niemand die je kan vertellen hoe het nu zit met:

De pijn die er al heel lang zit.
De pijn waarmee jij van het kastje naar de muur wordt gestuurd.
De pijn waar jij mee moet leren leven.
De pijn die tussen je oren zit.
De pijn die door niemand begrepen wordt.

Al deze bovenstaande ervaringen kunnen ervoor zorgen dat jouw klachten niet worden begrepen en dat we gedachten hebben in de vorm van: “ik ben niet goed genoeg onderzocht” en “ik voel pijn, dus er moet iets kapot zijn”.

Graag willen wij tegen je zeggen: deze pijn is ook écht en jij bent niet de enige die dit ervaart! Het is een pijn die er is, zonder dat er iets kapot is in ons lichaam.

Chronische pijn is een groot onderdeel van het werkveld van een psychosomatisch fysiotherapeut. De psychosomatisch fysiotherapeut legt je haarfijn uit hoe deze pijn werkt.

Hoe werkt pijn?

Pijn is heel complex en een subjectieve gewaarwording. Dit betekent dat iedereen pijn anders ervaart. Er zijn fysiologisch drie soorten pijn te onderscheiden: acute, neurologische en chronische pijn. Echter zit er altijd een persoon gebonden aan de pijn waardoor het niet altijd zo makkelijk onder te verdelen in drie soorten.

Acute pijn
Wanneer jij je enkel verzwikt of een snijwond hebt na het ontpitten van een avocado, is het handig dat jij een signaal van je lichaam krijgt. Een signaal dat er sprake is van weefselschade en dat je rust moet nemen. Dit is feitelijk waar pijn voor dient in deze fase: het beschermen van ons lichaam. Dat we niet moeten doorgaan waar wij mee bezig waren, want dan is er een kans dat het erger wordt. Wanneer de weefselschade herstelt, verdwijnt de pijn ook weer.

Neurologische pijn
Neurologische pijn wordt veroorzaakt door een zenuw die beklemd wordt. Veelal bekend bij een hernia. De pijn die hierbij gevoeld kan worden is schietend van aard. Hij wordt ook wel omschreven als een vlammende pijn bij druk verhogende activiteiten.

Chronische pijn
Eén op de vijf Nederlanders kampt elke dag chronische pijn. Dit is 20% van de gehele bevolking. Het wordt chronisch genoemd wanneer de pijn langer dan drie maanden aanwezig is en wanneer deze vaak blijft terugkeren. Het kan zijn dat er een duidelijke oorzaak is, maar soms is dit niet het geval. Chronische pijn is complex en het is belangrijk dat er naar de persoon gekeken wordt die achter de pijn schuil gaat.

Wil jij weten of we wat voor jou kunnen betekenen, neem contact met ons op.

Hoe herken ik chronische pijn?

Mogelijk herken je één of meerdere van onderstaande klachten die kunnen voorkomen bij chronische pijn.

  • Pijn kan op één plek in het lichaam aanwezig zijn, maar ook op meerdere plekken of het hele lichaam.
  • De pijn blijft bestaan nadat eventuele weefselschade al hersteld is.
  • De pijn breidt zich uit.
  • De pijn wordt erger bij bewegingen.
  • Lichte aanrakingen kunnen de pijn verergeren.
  • De plekken in het lichaam waar de pijn zich bevindt zijn wisselend.
  • Behandelingen van specialisten hebben geen of korte verlichting.
  • Het lichaam is snel overprikkeld.
  • Verstoorde nachtrust.
  • Vermoeidheid.
  • Concentratieproblemen.

Het kan overal in het lichaam plaatsvinden. Chronische pijn uit zich het meest in nek- en schouderregio en de lage rug. Maar je kunt ook klachten ervaren in armen, benen en het hoofd.

Hoe ontstaat chronische pijn?

Mensen met chronische pijn zijn vaak al langer op zoek naar de oorzaak van de klachten. Je kan al meerdere (medische)onderzoek hebben gehad, waar vervolgens geen duidelijke verklaring wordt gevonden voor de door jouw ervaren klachten. Ook kunnen er al diverse behandelingen zijn ingezet die weinig tot niet werken.

Bij chronische pijn is er een verandering van de prikkelverwerking van de (pijn)signalen naar het ruggenmerg en van en naar de hersenen. Hierdoor kan het zijn dat je al bij geringe prikkeling van vezels pijn ervaart. De pijn wordt eerder of heviger gevoeld dan noodzakelijk is. Het kan ook wel worden vergeleken met een alarm dat afgaat, terwijl er geen inbreker voor de deur staat, ‘loos alarm’.

Bij chronische pijn vinden er veranderingen plaats in het zenuwstelsel. Een aanraking of beweging wordt waargenomen door onze zenuwen en doorgestuurd naar ons ruggenmerg. De poort die het ruggenmerg prikkel wel of niet toe laat, staat bij chronische pijn meer en langer open. Hierdoor kan de prikkel als alarmerend worden ervaren doordat het lichaam het ziet als ernstige pijn, terwijl we gewoon lopen of een sjaaltje om de nek dragen.

Ook worden er vanuit de hersenen signalen naar beneden gestuurd. Deze signalen hebben een remmende werking op signalen die omhoog gaan. Bij een zachte aanraking is er dan een wisselwerking tussen hersenen en het lichaam. Hierbij signaleert het lichaam of het gevaarlijk is. Bij chronische pijn is de drempel voor pijn op het ruggenmerg niveau verlaagd en is de rem vanuit de hersenen naar beneden gestoord. Hierdoor wordt een zachte aanraking anders ervaren. Jij ervaart dit als pijn, maar daadwerkelijk is dit weer die zachte sjaal om jouw nek.

Niet vechten tegen de pijn, maar omgaan met de pijn.
Hoe leer je dit?

Herken jij jezelf in chronische pijn?

Door chronische pijn kan je een vicieuze cirkel terecht komen. Een cirkel waarin pijnklachten invloed hebben op je conditie, je stemming, je denken en doen, je activiteiten en je sociale leven.

Maar andersom werkt het net zo! Een verminderde conditie, een negatieve stemming, een verminderd en negatief denken en doen, verminderde activiteiten en weinig sociaal leven hebben een negatieve invloed op de door jouw ervaren pijnklachten.

Hoe stap jij hier nu uit?

Wil je meer weten over chronische pijn en wat we voor jou zouden kunnen betekenen? Neem contact met ons op voor meer informatie.

Factoren die van invloed zijn op chronische pijn

Er zijn een drietal factoren die de drempel in het ruggenmerg kunnen verlagen en de rem vanuit de hersenen uit kunnen zetten of verstoren.

Factor 1 – Langdurig ervaren van pijnklachten
Chronische pijn kan ontstaan na een periode van weefselschade die veel impact heeft gehad op jouw leven. Hierbij kun je denken aan een auto-ongeluk, een breuk die veel teweeg bracht in jouw werk- en/of privé leven. Deze fase kan ervoor hebben gezorgd dat het pijnsysteem ongeremd binnen is gekomen in jouw hersenen en daarna niet meer gereguleerd worden.

Factor 2 – Genetisch
Het kan erfelijk bepaald zijn. De gevoeligheid voor pijn is per familie anders.

Factor 3 – Psychosociale factoren
Er zijn verschillende factoren die hier invloed op hebben.

Psychosociale factoren:

  • Gedrag
    Door de (langdurige) pijnklachten kan het zijn dat je er naar gaat leven. Dat je pijn leidend is in wat je wel of niet doet. Zo kan het zijn dat je door de pijnklachten niet meer gaat sporten of niet meer gaat uiteten. Maar ook de reactie van je omgeving kan bepalen hoe jij je klachten ervaart en er mee omgaat.

    Hoe we met onze klachten omgaan, leren we al heel vroeg. Op jonge leeftijd bepaalt onze omgeving al hoe we met goede en slechte dingen omgaan in het leven. Je opvoeding is ook bepalend voor hoe jij met nieuwe pijnklachten op latere leeftijd omgaat. Zo kan jij bijvoorbeeld hebben geleerd om nooit op te moeten geven en ‘hup, gewoon doorgaan. Er is niks aan de hand’. Dit zorgt ervoor dat je mogelijk altijd maar doorgaat, ongeacht of het goed of slecht met je gaat.

  • Emoties
    Wanneer wij ons bedreigd of angstig voelen, zijn onze hersenen extra alert. Door de pijn is er ook vaak sprake van een te hoge alertheid toestand. Dit kost het lichaam veel energie en heeft invloed op ons concentratievermogen. Zo verergeren negatieve emoties (stress, angst, verdriet, boosheid) onze pijnbeleving en kunnen extra pijnklachten ontstaan door het gevoeliger maken van het zenuwstelsel en verhogen van de spierspanning.
  • Gedachten
    Pijn kan allerlei gedachten oproepen. Gedachten dat er door de pijn toch iets kapot is in het lichaam. De hele dag aan pijn denken, verergert de pijnbeleving. De pijn kan ook voor beperkingen zorgen. Waardoor je niet kan doen wat je graag zou doen of wat je voor je omgeving (thuis of werk) zou willen doen. Hierdoor ga je vaak negatief over jezelf denken waar ook weer invloed heeft op de pijnbeleving.

Vijf tips voor het omgaan met chronische pijn

Chronische pijn gaat helaas niet weg. Maar door anders met de pijnklachten om te gaan, kunnen deze verlicht worden. Gedachten, gedrag en emoties kunnen een positieve invloed hebben op jouw pijnklachten. Voor jou enkele tips op een rijtje die jou hierbij kunnen helpen.

Tip 1 – Luister naar jezelf
Hoe voelt jouw lichaam aan? Kom in contact met deze lichamelijke sensaties. Ben je moe? Ben je energiek? Ben je uitgerust? Of juist uitgeput?

Tip 2 – Kom in beweging
Onderzoeken tonen aan dat bewegen helpt. Het voelt misschien tegen je gevoel in. Maar weet dat je niks kapot kan maken. Loop een blokje om, spring op de fiets of doe een lesje yoga in je huiskamer. 20 minuten bewegen per dag helpt en doe dat op jouw niveau. Luister hierbij naar jezelf.

Tip 3 – Praat met je familie en vrienden
Het kan je helpen om te delen wat je voelt. Het is niet makkelijk, maar je zult zien dat dit begrip oplevert. Denk hierbij aan familie, vrienden, buren, kennissen en/of collega’s. Een luisterend oor kan veel wonderen verrichten.

Tip 4 – Zorg voor een goede balans
Het is belangrijk om in beweging te komen, maar het is ook belangrijk om in rust ontspanning te vinden. Waar haal jij energie uit? Wat zijn jouw energiegevers en energienemers?
Kijk stapje voor stapje wat bij jou past. Ga niet te snel en neem de tijd om hier een draai in te vinden die bij jou past.

Tip 5 – Acceptatie
Accepteer dat jij chronische pijnklachten hebt. Dit betekent niet dat je hier niks mee kan of moet doen, maar dat je zelf in beweging moet komen. Lukt het je niet zelf? Dan kan een huisarts, psycholoog, POH-GGZ of (psychosomatische) fysiotherapie jou hierbij helpen.

Wat kan een psychosomatisch fysiotherapeut voor jou betekenen?

Samen met jou brengt de psychosomatische fysiotherapeut de hele situatie rondom de pijnklachten in kaart. Naast de lichamelijke klachten die jij ervaart, zijn de psychische en sociale factoren van groot belang. Deze zijn voor elk mens uniek en anders. Samen kijken we wat de pijn voor jou betekent.

Door de pijn te begrijpen, een knop om te zetten in het hoofd en leren doseren kan het dragelijker worden. Dit houdt in dat je op goede dagen spaart voor de mindere dagen. We zijn namelijk vaak geneigd om op een goede dag heel veel te ondernemen, maar hier kan je dan op een later moment last van krijgen. Om dit te leren is het belangrijk dat jij je lichaam leert kennen en herkennen. Op deze manier komen wij samen weer in beweging en kijken we naar een manier die bij jou past als persoon!

Henriëtte van Gaal

Een psychosomatisch fysiotherapeut is gespecialiseerd in chronische pijn. Diegene kan jou uitleggen waarom jij pijn hebt en waar deze vandaan komt. Een psychosomatisch fysiotherapeut kan jou hiermee leren omgaan, zodat jij weer kan doen waar je gelukkig van wordt. Wil jij hierover in contact komen? Neem gerust contact met ons op.